۳۰ خردادماه سال ۱۳۹۸ بود که خبری با این عنوان در رسانهها منتشر شد که یک فروند پهپاد آمریکایی با نام گلوبال هاوک پس از ورود به حریم هوایی کشورمان در حوالی منطقه کوه مبارک بندرعباس از سوی پدافند نیروی هوافضای سپاه شناسایی و پس از ادامه مسیر در حریم آسمان ایران سرنگون شد. این پهپاد متجاوز آمریکایی در حالیکه پس از انجام ماموریت خود در حال بازگشت به پایگاه خود بود بدون توجه به اخطارهای چندباره پدافند هوایی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در حالیکه وارد فضای سرزمینی کشورمان شده بود، توسط سامانه پدافندی سوم خرداد کشف، شناسایی و به سرعت منهدم شد.
براساس دادههای دریافتی و محاسبات انجام شده از سوی متخصصان سازمان نقشه برداری کشور، پهپاد امریکایی در ۸ مایلی خط ساحلی جمهوری اسلامی ایران در سواحل هرمزگان حدفاصل «کرتان» و «کوه مبارک» منهدم شده است.
بنابراین گزارش، محدوده دریای سرزمینی بر اساس کنوانسیون ۱۹۸۲ حقوق دریاها، دوازده مایل دریایی (هر مایل دریایی حدود ۱۸۵۲ متر است) از خط مبدأ ساحل دریا است.
پهپاد نورثروپ گرومن آرکیو-۴ گلوبال هاوک RQ-4 Global Hawk
در حالی که نیروهای آمریکایی مدعی بودند پهپاد آر کیو-۴ گلوبال هاوک آن ها بر فراز آب های بین المللی در پرواز بوده، نیروی هوافضای سپاه پاسداران اعلام کرد که این پهپاد وارد حریم هوایی آب های ایران شده و پس از بی توجهی به اخطارهای رادیویی ساقط شده است. این پهپاد جاسوسی در اولین ساعات بامداد روز پنج شنبه ۳۰ خرداد ۱۳۹۸ با آتش پدافند نیروی هوافضای سپاه و به طور ویژه سامانه پدافند هوایی سوم خرداد ساقط شد. مقامات آمریکایی این پهپاد ساقط شده را از نوع اِم کیو- ۴ سی تریتون اعلام کرده بودند اما ایران آن را از نوع گلوبال هاوک اعلام کرد که در نهایت نیز توسط فرماندهی سنتکام تایید شد. در ادامه روز سی ام خرداد، ویدیویی از لحظه اصابت موشک پدافند سپاه به پهپاد آمریکایی منتشر شده و مبدأ پرواز آن پایگاه هوایی الظفره در امارات متحده عربی اعلام شد.
اینفوگرافیک/ پهپاد آمریکایی در دام سامانه پدافندی ایرانی / شکار شاهین آمریکایی
پهپاد آمریکایی در دام سامانه پدافندی ایرانی/ اولین شکار در کارنامه "سوم خرداد" / پهپاد آمریکایی RQ-4 توسط سامانه پدافندی سوم خرداد ساقط شده است.
البته مقامات دفاعی کشورمان اعلام کردند که تمام سیستمهای ارتباطی و مخابراتی این پهپاد متجاوز در هنگام عبور از مناطق سرزمینی جمهوری اسلامی ایران خاموش بودهاند.
گفته می شود که این پهپاد در مسیر بازگشت خود به سمت پایگاه، حریم هوایی ایران را نقض کرده و توسط پدافند ایران منهدم شد. مجید فخری رئیس سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح نیز با اشاره به پیداشدن قطعات پهپاد در آبهای ایران گفت که پهپاد آمریکایی ۷ کیلومتر برابر با ۴ مایل دریایی به آبهای سرزمینی نفوذ کرده بود اما مقامات آمریکایی همچنان مدعی بودند که این پهپاد در حال پرواز بر فراز آب های بین المللی بوده است.
در همین حال سخنان سردار امیر علی حاجی زاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه یک نکته مهم را به آمریکا گوشزد نمود که اهمیت آن کمتر از خبر سرنگونی پهپاد بدون سرنشین آمریکاییها نیست.
یک هواپیمای جاسوسی دیگر -بویینگ پی-۸ پوسایدن Boeing P-8 Poseidon متعلق به نیروی دریایی ایالات متحده- نیز نزدیک این پهپاد در حال پرواز بود که ۳۵ خدمه پروازی داشت و ما میتوانستیم آن را هم مورد اصابت قرار دهیم و این حق ما بود، اما هواپیمای بدون سرنشین را مورد اصابت قرار دادیم. پیش از این نیز ما به سمت هواپیمای MQ-9 آمریکایی که وارد حریم سرزمینی ما شده بود، شلیک اخطار انجام داده بودیم که آنها هم متوجه این مسئله شدند، ولی آمریکاییها بنا ندارند به مقررات بین المللی توجه کنند.
اینفوگرافی: مشخصات پهپاد ساقط شده آمریکایی "گلوبال هاوک"
انتشار تصاویر لاشه پهپاد پیشرفته آمریکا برای نخستین بار
تصاویر لاشه پهپاد پیشرفته آمریکا، بعد از بیرون کشیده شدن از زیر آب، برای نخستین بار منتشر شد.
تصاویر لاشه هواپیمای بدون سرنشین و فوق پیشرفته آمریکایی که در 30 خرداد 1398 ، حریم هوایی ایران را نقض کرد و بهدست نیروهای سپاه پاسداران با سامانه «۳ خرداد» منهدم شد، برای نخستین بار از خبرگزاری صدا و سیما منتشر می شود.
نخستین ساعات بامداد پنجشنبه، ۳۰ خرداد 1398 ، یک فروند پهپاد جاسوسی «گلوبال هاوک» آمریکا بعد از تجاوز به حریم سرزمینی جمهوری اسلامی ایران در منطقه روبروی کوه مبارک استان هرمزگان، هدف آتش پدافند نیروی هوا فضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قرار گرفت و سرنگون شد.
یک روز بعد بود که نیروی هوافضای سپاه در یک نشست خبری، تکه هایی از پهپاد ساقط شده گلوبا هاوک آمریکايی را به نمایش گذاشت. بعد از این اتفاق، گفته می شود که دونالد ترامپ دستور انجام حمله ای محدود به عنوان انتقام را داده بود اما در لحظه های آخر دستور خود را لغو کرد. ترامپ مدعی شده بود که وقتی فرماندهان نظامی کشورش به او گفته اند این حمله محدود به کشته شدن حدود ۱۵۰ نیروی ایرانی منجر شده و تناسبی با سرنگونی یک پهپاد بدون سرنشین ندارد، دستور لغو حمله را صادر کرده است.
بقایای پهپاد آمریکایی نورثروپ گرومن آرکیو-۴ گلوبال هاوک ساقط شده توسط سامانه پدافند هوایی سوم خرداد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی - 30 خرداد 1398
مشخصات جغرافیایی منطقه ساقط شدن پهپاد گلوبال هاوک آمریکایی توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
منطقه کوهمبارک یکی از شهرهای استان هرمزگان در جنوب ایران و شرق استان هرمزگان است.
این شهر در بخش بیابانی شهرستان جاسک و در کرانۀ دریای عمان واقع شده است. از طریق راه اصلی در ۱۵۵ کیلومتری میناب و ۶۵ کیلومتری جاسک قرار دارد.
همچنین کوهمبارک در دهانه ورودی دریای عمان به تنگه راهبردی هرمز واقع شده است و هر شناوری که بخواهد وارد تنگه هرمز و خلیج فارس شود باید از مقابل این منطقه عبور کند که همین امر بر اهمیت راهبردی کوهمبارک میافزاید.
آب وهوای ایم منطقه از نوع گرم و مرطوب میباشد و پوشش گیاهی بسیار ناچیزی در منطقه دیده میشود و میزان بارندگیهای منطقه بسیار کم است. عمده فعالیت ساکنان این منطقه ماهیگیری است که این مسئله اهمیت بنادر صیادی این خطه از کشور را دوچندان میسازد.
سالروز سرنگونی پهپاد گلوبال هاوک
تصاویر دیده نشده از سرنگونی پهپاد آمریکایی
برای نخستین بار تصاویری جدید از اتاق عملیات و نحوه هدف گیری و ساقط کردن پهپاد پیشرفته آمریکا در جنوب کشور منتشر شد.
این پهپاد فوق پیشرفته امریکا را سامانه پدافندی سوم خرداد هدف قرارداد, سامانهای که با تلاش متخصصان نیروی هوافضای سپاه به صورت صددرصد بومی در این نیرو به صورت انبوه تولید شده است.
این سامانه پدافندی بامداد سی ام خرداد ۱۳۹۸ یک فروند پهپاد فوق پیشرفته MQ-4 C ترایتون تروریستهای آمریکایی را در آبهای جنوبی کشور و در محدوده کوه مبارک در ارتفاع ۵۰ هزار پایی هدف قرار داد.
تصاویر دیده نشده از سرنگونی پهپاد آمریکایی
ایران با توجه به دیپلماسی، در دفاع از حریم خود هیچ تردیدی ندارد
آنچه دولت مستقر در آمریکا بهعنوان راهبرد خود در منطقه غرب آسیا تعریف کرده، دشمنی و خصومت با جمهوری اسلامی ایران است.
افزایش تحریمهای اقتصادی، تهدید ایران و تنشآفرینی در منطقه خلیج فارس، نشانههای این دشمنی و خصومت آمریکاست. ایران همواره در برابر سیاستهای مُخرب آمریکا درچارچوب قانون و دیپلماسی جهانی تلاش کرده است از تشدید تنش در منطقه غرب آسیا و خلیج فارس بکاهد.
این رویکرد ایران بهمنزله چشمپوشی از منافع ملی و تمامیتارضی خود نیست و پاسخ قاطع پدافند نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به تجاوزگری پهپاد آمریکایی در خلیجفارس نشان داد ایران در حین قانونمداری و توجه به دیپلماسی، در دفاع از حریم هوایی، دریایی و زمینی خود هیچ تردیدی ندارد.
رمز گشایی از پهپاد ساقط شده آمریکا
بزرگترین پهپاد پیشرفته آمریکا که 30 خرداد ماه 1398 با سامانه «۳ خرداد» منهدم شد، بعد از بیرون کشیده شدن از زیر آب رمزگشایی و تصاویر لاشه برای اولین بار از رسانه ملی پخش شد.
عصبانیت ترامپ از اقدام سپاه پاسداران در سرنگونی پهپاد گلوبال هاوک
دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در واکنش به اقدام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در سرنگونی پهپاد آمریکایی در پیامی توییتری، مدعی شد: ایران اشتباه بسیار بزرگی مرتکب شد.
موشن گرافی تجاوز پهپاد جاسوسی آمریکا به حریم ایران و ساقط شدن آن
نمایشگاه شکار کرکسها
کلکسیونی از پهپادهای به اسارت گرفته شده در نمایشگاه «شکار کرکس ها» به نمایش در آمده است
مدیر عامل موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس گفت: نمایشگاه «شکار کرکسها» هرچند تجلی مجاهدتهای علمی، مدیریت جهادی، باورمندی و اقتدار فرزندان سبزپوش ملت ایران در هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است، اما تابلوی شجاعت، جهاد، همدلی، همکاری و اقتدار همه نیروهای مسلح کشورمان محسوب میشود.
بازتاب سرنگونی پهپاد آمریکایی در رسانههای جهان
خبرگزاری رویترز
خبرگزاری رویترز با بازتاب خبر سرنگونی پهپاد آمریکا از سوی ایران نوشت: رسانه های ایران گزارش دادند سپاه ایران یک پهپاد جاسوسی را در یکی از استانهای جنوبی این کشور سرنگون کرد.
این خبرگزاری همچنین اعلام کرد: این پهپاد زمانی که وارد حریم هوایی ایران و نزدیک به منطقه کوه مبارک شده بود، سرنگون شد.
پایگاه اینترنتی شبکه بی بی سی
پایگاه اینترنتی بنگاه شایعه پراکنی "بی بی سی" نیز با تلاش در جهت زیر سوال بردن توان نظامی ایران نوشت: ارتش ایران مدعی سرنگون کردن یک فروند پهپاد جاسوسی آمریکا شده است.
وبسایت شبکه سی ان ان
وبسایت شبکه "سی ان ان" نیز به مانند "بی بی سی" نوشت: ایران مدعی ساقط کردن یک فروند پهپاد جاسوسی آمریکا شده است.
"سی ان ان" همچنین اعلام کرد: شبکه دولتی "پرس تی وی" ایران گفته پهپاد RQ-4 گلوبال هاوک در استان هرمزگان ساقط شده است.
پایگاه اینترنتی روزنامه وال استریت ژورنال
پایگاه اینترنتی روزنامه "وال استریت ژورنال" نیز با بازتاب این خبر نوشت: ایران گفته یک فروند پهپاد آمریکا را ساقط کرده است.
روزنامه گاردین
روزنامه گاردین نیز با بازتاب این خبر و تلاش برای مرتبط کردن آن با حملات تلافیجویانه یمنیها علیه متجاوزان سعودی اعلام کرد: در حالی که بمباران موشکی در عربستان سبب افزایش تنش ها شده، ایران یک فروند پهپاد آمریکا را سرنگون کرد.
شبکه سعودی العربیه
شبکه سعودی العربیه نیز که در ابتدا از ارتش آمریکا نقل کرده بود هیچ هواپیمای این کشور وارد حریم هوایی ایران نشده، در چرخشی آشکار مدعی شد سقوط پهپاد آمریکا بر فراز آبهای بین المللی بوده است.
العربیه در ابتدا و پس از سرنگونی پهپاد آمریکایی به نقل از خبرگزاری رویترز اعلام کرد ارتش آمریکا گفته هیچ هواپیمای این کشور بر فراز ایران پرواز نکرده است.
این شبکه سپس مدعی شد گزارشها حاکی از آن است که پهپاد آمریکا بوسیله یک موشک ایرانی و بر فراز حریم هوایی بین المللی ساقط شده است!
خبرگزاری رسمی دولتی کویت
خبرگزاری رسمی دولتی کویت نیز با بازتاب خبر سرنگونی پهپاد آمریکا نوشت: سپاه پاسداران ایران، یک هواپیمای جاسوسی آمریکایی را ساقط کرد.
بخش عربی شبکه فرانس ۲۴
بخش عربی شبکه فرانس ۲۴ نیز با بازتاب سرنگونی پهپاد آمریکا نوشت: ایران اعلام کرده یک پهپاد آمریکایی را که حریم هوایی این کشور را نقض کرده بود، ساقط کرده است.
شبکه المیادین لبنان
شبکه المیادین لبنان هم با بازتاب این خبر نوشت: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از سرنگونی یک پهپاد جاسوسی آمریکا در منطقه هرمزگان خبر داد.
شبکه الجزیره قطر
شبکه قطری الجزیره در خبری، از سرنگونی پهپاد آمریکایی بوسیله ایران خبر داد.
الجزیره انگلیسی
بخش انگلیسی الجزیره نیز با بازتاب این خبر نوشت: سپاه پاسداران ایران، یک فروند پهپاد آمریکا را سرنگون کرد.
پایگاه صهیونیستی یدیعوت آحارونوت
پایگاه صهیونیستی یدیعوت آحارونوت نیز در خبری فوری به نقل از شبکه فاکس نیوز اعلام کرد: آمریکا تأیید کرد یک پهپاد نیروی دریایی این کشور از سوی ایران سرنگون شده است.
پایگاه صهیونیستی روزنامه جروزالم پست
پایگاه صهیونیستی روزنامه جروزالم پست نیز با بازتاب این خبر نوشت: پهپاد آمریکا بوسیله یک موشک زمین به هوای ایران سرنگون شد.
این پایگاه همچنین نوشت این خبر از سوی یک مقام آمریکایی تأیید شده است.
شبکه اسکای نیوز
شبکه اسکای نیوز نیز با بازتاب این خبر به نقل از مقامات آمریکایی نوشت: پهپاد ارتش آمریکا به وسیله موشکی ایرانی سرنگون شد.
پایگاه شبکه دویچه وله
پایگاه شبکه دویچه وله آلمان نیز با تیتر «ایران پهپاد آمریکا را بر فراز سرزمین خود سرنگون کرد» این خبر را بازتاب داد و نوشت: یک فرمانده سپاه پاسداران گفت این حادثه، پیامی آشکار برای آمریکا فرستاد.
پایگاه اینترنتی روزنامه لس آنجلس تایمز آمریکا
پایگاه اینترنتی روزنامه لس آنجلس تایمز آمریکا نیز با بازتاب خبر به نقل از خبرگزاری آسوشیتدپرس مدعی شد: یک مقام آمریکایی گفته موشک ایرانی یک فروند پهپاد آمریکا را در حریم هوایی بین المللی ساقط کرده است.
واکنش آمریکا به سرنگونی پهپاد متجاوز این کشور بر فراز آسمان ایران
ستاد فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا در این خصوص ادعا کرد: پهپاد آمریکائی پروازی بر فراز حریم هوائی ایران نداشته است.
سخنگوی ستاد فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا به جزئیات بیشتری در این خصوص اشارهای نکرده است.
روابط عمومی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در اطلاعیه ای اعلام کرد، نخستین ساعات بامداد امروز یک فروند هواپیمای جاسوسی «گلوبال هاوک» آمریکا بعد از تجاوز به حریم سرزمینی جمهوری اسلامی ایران در منطقه روبروی کوه مبارک استان هرمزگان، هدف آتش پدافند نیروی هوا فضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قرار گرفت و سرنگون شد.
پیشتر هم یک فروند هواپیمای جاسوسی بدون سرنشین فوق پیشرفته آمریکایی به نامRQ-170 که از مرزهای شرقی وارد کشور شده بود، توسط نیروهای جنگ الکترونیک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تحت کنترل درآمد و به زمین نشانده شد.
فلاحت پیشه: تجاوز پهپاد آمریکایی نقض حاکمیت ملی ایران است
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس (دوره دهم) تاکید کرد: تجاوز پهپاد آمریکایی به خاک ایران نقض منشور ملل متحد و حاکمیت ملی ایران است.
"حشمتالله فلاحت پیشه" در گفتوگو با خبرگزاری ایسنا در واکنش به سرنگونی یک فروند پهپاد جاسوسی آمریکا در خاک جمهوری اسلامی ایران، با بیان اینکه دولت ایران با قید فوریت از آمریکا در سازمان ملل به صورت رسمی شکایت کند، تصریح کرد: تجاوز پهپاد آمریکایی به خاک ایران اقدامی خصمانه در چارچوب مقررات فصل ۷ منشور سازمان ملل مبنی بر پایبندی به امنیت ملی کشورها محکوم است.
وی تصریح کرد: با توجه به حساسیت منطقه خلیج فارس، این اقدام مکمل اقدامات قبلی آمریکا در اعزام ناوجنگی به منطقه و تحرکات جنگی در منطقه خلیج فارس و دریای عمان است.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس افزود: اقدام جمهوری اسلامی ایران نشان داد که ایران در دفاع از خاک کشورش مصمم بوده و تجهیزات آمادگی های لازم را در اختیار دارد.
در پی اقدام ایران در سرنگونی پهپاد پیشرفته آمریکا
پهپاد گلوبال هاوک آمریکا از دور خارج میشود
نیروی هوایی آمریکا پیشنهاد کرده است ۲۱ فروند از ۳۵ پهپاد گلوبال هاوک که اکنون در غرب آسیا و دیگر مناطق جهان مشغول جمعآوری اطلاعات هستند، کنار گذاشته شوند
خبرگزاری صدا و سیما به نقل از فارن پالسی، فقط چند ماه پس از این که ایران یک پهپاد جاسوسی گرانقیمت آمریکایی را بر فراز تنگه هرمز سرنگون کرد، وزارت دفاع در حال بررسی کنار گذاشتن دو سوم از سی و چند پهپاد گلوبال هاوک است که نیروی هوایی در اختیار دارد. این اقدام، بخشی از حرکت به سوی ساخت توانمندیهای مورد نیاز برای مقابله با چین و روسیه است.
مقامهای کنونی و سابق وزارت دفاع آمریکا به فارن پالسی گفتهاند، نیروی هوایی پیشنهاد کرده است ۲۱ فروند از ۳۵ پهپاد گلوبال هاوک نیروی هوایی آمریکا که اکنون در غرب آسیا و دیگر مناطق جهان مشغول جمعآوری اطلاعات هستند، کنار گذاشته شوند؛ این طرح اکنون برای بررسی در قالب بودجه سال آینده پنتاگون به دفتر وزیر دفاع آمریکا تحویل داده شده است.
آن استفانِک سخنگوی نیروی هوایی آمریکا گفت: نیروی هوایی به اصلاح بودجه ارائه شده اش ادامه میدهد؛ انتظار نداریم تا زمانی که رئیس جمهور این بودجه را در فوریه ۲۰۲۰ به کنگره ارائه کند، جزئیات آن در دسترس قرار بگیرد.
این برنامه راهبرد پنتاگون برای فاصله گرفتن از مأموریتهای «مبارزه با تروریسم» در چند دهه گذشته به سمت به اصطلاح تهدیدهای قدرتهای بزرگ از سوی چین و روسیه است؛ این راهبرد در پنتاگون تنظیم شده و جیمز ماتیس وزیر دفاع وقت آن را در ژانویه ۲۰۱۸ ارائه کرد.
چین و روسیه به شکل روزافزونی میتوانند برتری نظامی آمریکا را از طریق طیف گسترده موشکهای پیشرفته، دفاع هوایی و توانمندیهای الکترونیک که قابلیت نابود کردن نیروهای کلیدی آمریکا و متحدانش و حتی ناوهای هواپیمابر آمریکا را دارد تهدید کنند.
چالش پنتاگون این است که باید برای ساخت نسل بعدی سامانه های- بمب افکن بی ۲۱، موشکهای فرا صوت و دیگر انواع این سلاح ها- سرمایه گذاری کند که بتواند در سامانههای دفاعی روسیه و چین نفوذ کنند؛ برای انجام این کار این وزارتخانه به پول نیاز دارد. به همین علت پنتاگون به رهبری مارک اسپر تلاشی را آغاز کرده است تا برنامههای به ارث رسیده را بررسی کند تا ببیند توقف کدام یک از آنها زیانی ندارد.
کارشناسان گفتند کنار گذاشتن گلوبال هاوک، که برای نخستین بار در ۲۰۰۱ مورد استفاده قرار گرفت، منطقی است به عنوان یک ناوگان کوچک - فقط سی هواپیما - نگهداری آنها به دلیل کمبود قطعات دشوار است، اما مهمتر از همه این هواپیما در برابر آتش دشمن آسیب پذیر است.
ایران یکی از پهپادهای گلوبال هاوک را تابستان امسال و بر فراز تنگه هرمز سرنگون کرد.
نخستین بار نیست که کنار گذاشتن گلوبال هاوک پیشنهاد میشود؛ نیروی هوایی آمریکا در بودجه ۲۰۱۴ خود کنار گذاشتن این پهپادها را برای تامین بودجه برای اولویتهای دیگر پیشنهاد کرد اما کنگره در آن زمان این برنامه را رد کرد.
کرکس آمریکایی چگونه شکار شد؟ | با انواع موشکها و برد سامانه سوم خرداد آشنا شوید
قدرت نظامی و اقتدار منطقهای امروزه یکی از اصول اساسی قدرت به شمار میروند؛ هنگامی که این عوامل دست به دست همدیگر دهند آنگاه مولفهای به نام قدرت شکل میگیرد. هنگامی که این مولفههای قدرت را در قالب سیاسی کشورمان بررسی میکنیم آنگاه بهتر متوجه میشویم که اقتدار منطقهای چه تاثیری در ارتقای جایگاه یک کشور در تمامی عرصههای موجود دارد. این قدرت به خصوص طی چند سال اخیر با رشد و ارتقای توان دفاعی جمهوری اسلامی ایران به ویژه از طریق توان موشکی توانسته تا حد زیادی این اقتدار را به منصه ظهور بگذارد. مقوله امنیت در عصر فعلی دیگر تک بعدی و فقط در تقویت توان نظامی خلاصه نمیشود و مقولهای چند بعدی است.
خودکفایی دفاعی ایران؛ قدرتی که حیرت کارشناسان جهانی را به همراه داشت
خودکفایی و ایجاد قدرت درونزا با طراحی و ساخت انواع تجهیزات نظامی بومی در سالهای اخیر به قدری سرعت یافته که حیرت بسیاری از ناظران بین المللی را به همراه داشته و باعث شده توان نظامی کشورمان هر سال بیش از سالهای گذشته رشد کند. همه اینها موید این مطلب است که تجهیزات نظامی بومی لازمه تامین اقتدار درونزا هستند. البته نیروهای مسلح کشورمان حوزههای مختلفی دارند که پدافند هوایی از دیدگاه فرمانده کل قوا اولویت اول کشور است.
پدافند هوایی از جمله موضوعاتی است که دائما مورد تاکید رهبر معظم انقلاب بوده و به دلیل اشتراک این حوزه میان ارگانهای نظامی (ارتش، سپاه، نیروی انتظامی و بسیج) از حساسیت و اهمیت ویژهای برخوردار است. کشف، رصد، پایش، درگیری و انهدام اهداف هوایی به ویژه پهپادها و حتی نشاندن و سالم گرفتن آنها از جمله قابلیتهای نرم و سخت پدافند هوایی است که نمونههای متفاوتی از آن را طی سالهای اخیر شاهد بودیم.
همکاری مشترک ارتش و سپاه در قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء ص (نیروی پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران)
ارتش جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که به عنوان ید واحده از ایران اسلامی حراست میکنند، چندین سال است که همکاری پدافندی را در قالب قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء (ص) آغاز کردهاند و تا کنون نیز با موفقیت ادامه دادهاند. حاصل این همکاریها نیز امنیت بسیار بالای آسمان ایران اسلامی در قالب شبکه یکپارچه پدافندی هوایی کشور است. شبکهای که با دارا بودن لایحههای مختلف و متعدد امنیت بسیار بالایی را برای کشورمان فراهم کرده است. یکی از آخرین موفقیتهای این شبکه را میتوان شکار پهپاد متجاوز گلوبال هاوک آمریکایی دانست که توسط یکی از سامانههای بومی پدافندی کشورمان با نام سوم خرداد انجام شد.
کدام سامانه ایرانی قاتل کرکس آمریکایی بود؟
صبح ۲۱ اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۳ بود که حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی و فرمانده کل قوا با حضور در ستاد فرماندهی نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به مدت دو ساعت از نمایشگاه دستاوردهای این نیرو بازدید کردند. در حضور ایشان از سامانه پدافندی سوم خرداد که بدست متخصصان داخلی طراحی و ساخته شده است، رونمایی شد. این سامانه پدافندیاش طراحی و ساخت آن یک سال و نیم طول کشیده است.
انواع موشکها و برد سامانه سوم خرداد
این سامانه همان طور که توسط کارشناس هوافضای سپاه توضیح داده شد، دارای برد ۵۰ کیلومتری است که میتواند با رادارهای پیشرفته خود به طور همزمان ۴ هدف را کشف، شناسایی و با رهگیری آنها ۸ موشک «طائر- ۲ ب» را به سوی آنها شلیک کند. سوم خرداد مزیتهای فراوانی دارد که یکی از آنها قابلیت شبکه شدن چند دستگاه از این سامانه در قالب یک گردان است. در ساختار هر گردان از سامانه سوم خرداد ۳۶ فروند از انواع موشکهای «طائر- ۲ ب» یا صیاد - ۲ به صورت آماده قرار دارند و میتوانند در صورت وجود تهدید آنها را به سوی اهداف کشف و شناسایی شده شلیک کند.
سوم خرداد چگونه اهداف خود را کشف و شناسایی میکند؟
یکی از مهمترین بخشهای هر سامانه راداری بهره مندی از رادارهای قدرتمند به عنوان چشمهای آن سامانه است. سامانه سوم خرداد از یک رادار هشدار اولیه به نام بشیر استفاده میکند که توان رصد و پایش بسیار سریع در فضای اطراف خود را دارد و میتواند در کسری از ثانیه جهش فرکانسی بین ۵۰۰ تا برخی موارد ۱۰۰۰ فرکانس را داشته باشد. البته یکی دیگر از مزیتهای آن، مقاومت در برابر جنگال دشمن است. البته در سالهای اخیر نیز سوم خرداد به سامانه الکترواپتیکی مجهز شده تا توانایی فعالیت در محیطهای جنگ الکترونیک را نیز پیداکرده تا در کنار استفاده از یک رادار آرایه فازی از این طریق پرندههای رادارگریز هم توسط آن کشف و رهگیری شوند.
جستوجوگر اپتیکی در قسمت پشت رادار سوم خرداد قرار گرفته و بهوسیله دو بازوی نگهدارنده که در طرفین آن تعبیه شده است نگهداشته میشود و بههنگامی که موشکهای سامانه بهشکل جمعشونده قرار میگیرند این دو بازوی جستوجوگر الکترواپتیکی را به درون بدنه انتقال میدهند و در صورت نیاز دوباره آن را به بیرون و شرایط آماده به کار منتقل میکنند.
سوم خرداد با تجهیز به سامانههای الکترواپتیکی این قابلیت را بهدست آورده است که بهصورت پسیو نیز اهداف خود را کشف و رهگیری کند، این بدان معناست که این سیستم بدون آنکه امواج الکترومغناطیسی از خود منتشر کند میتواند اهداف را شناسایی کند و بعد روی آنها قفل تصویری انجام دهد. این قابلیت یعنی دشمن بدون آنکه مطلع باشد مورد رصد، پایش و حتی اصابت قرار میگیرد. پسیو بودن همچنین موجب میشود اخلال روی این سامانهها تقریباً غیرممکن شود.
اینفوگرافیک: سامانه موشکی سوم خرداد که پهپاد امریکایی را ساقط کرد چگونه کار می کند؟
گردانهای سامانه «سوم خرداد» چگونه عمل میکنند؟
هنگامی که به ساختار هر کدام از گردانهای سامانه موشکی سوم خرداد نگاه میکنیم این مورد را متوجه میشویم که ساختار هر گردان از چهار آتشبار، یک رادار هشدار اولیه بهنام بشیر و یک پست فرماندهی تشکیل میشود. هر آتشبار از سامانه موشکی سوم خرداد، از ۲ پرتابگر ۳ موشکی متحرک تشکیل شده که روی خودروی یکی از پرتابگرها، رادار ردگیری نصب شده است؛ به این معنا که هر آتشبار میتواند بهطور مستقل با هدف درگیر شود. نحوه شلیک از سامانه موشکی سوم خرداد هم بدین شکل است که این سامانه میتواند از موشکهای اصلی (سه موشک اول) و یا ذخیره خود (سه موشکی که روی خودروی دوم نصب است) برای زدن هدف استفاده کند. این یعنی، هر سامانه موشکی سوم خرداد، ۶ موشک دارد، نه سه موشک.
باید اشاره کرد در این سامانه پرتابگر اصلی با پرتابگر ذخیره یا کمکی مرتبط است و شلیککننده میتواند تصمیم بگیرد که با کدام پرتابگر، هدف را مورد اصابت قرار دهد. سامانه موشکی سوم خرداد در آنِ واحد میتواند با چهار هدف درگیر شود، معنایش این است که هر آتشبار یا سامانه میتواند چهار موشک در آنِ واحد به سوی چهار هدف مختلف شلیک کند؛ یعنی سه موشک از آتشبار اصلی و یک موشک از آتشبار ذخیره و یا کمکی.
سامانه سوم خرداد یک سامانه و در واقع یک بسته کامل پدافند موشکی است. چرا که تمام امور مربوط به رصد، رهگیری و دستور به انهدام، از روی همین سامانه انجام میشود. البته موشکهای آن نیز از قابلیت شلیک کن و فراموش کن (FIRE & FOREGET) بهره میبرند که این سامانه را به یک سامانه زهرآگین برای دشمنان تبدیل کرده است.
لاشه پهپاد ساقط شده آمریکایی گلوبال هاوک توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی 30 خرداد 1398
شکار کرکس آمریکایی با سوم خرداد ایرانی
۳۰ خردادماه سال ۱۳۹۸ بود که خبری با این عنوان در رسانهها منتشر شد که یک فروند پهپاد آمریکایی با نام گلوبال هاوک پس از ورود به حریم هوایی کشورمان در حوالی منطقه کوه مبارک بندرعباس از سوی پدافند نیروی هوافضای سپاه شناسایی و پس از ادامه مسیر در حریم آسمان ایران سرنگون شد. این پهپاد متجاوز آمریکایی در حالیکه پس از انجام ماموریت خود در حال بازگشت به پایگاه خود بود بدون توجه به اخطارهای چندباره پدافند هوایی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در حالیکه وارد فضای سرزمینی کشورمان شده بود، توسط سامانه پدافندی سوم خرداد کشف، شناسایی و به سرعت منهدم شد.
البته مقامات دفاعی کشورمان اعلام کردند که تمام سیستمهای ارتباطی و مخابراتی این پهپاد متجاوز در هنگام عبور از مناطق سرزمینی جمهوری اسلامی ایران خاموش بودهاند.
سامانه دریایی سوم خرداد این بار از نوع دریاپایه
سامانه دریاپایه پدافند هوایی سوم خرداد
مهمترین مزیت تجهیزات و تسلیحات بومی و ساخت صنایع داخلی کشورمان این است که دانش طراحی و ساخت آنها به طور کامل بومی است و به همین دلیل هم قابلیت سازگار کردن آنها با تهدیدات پیرامونی کشورمان وجود دارد. درباره این سامانه هم باید گفت که پس از اینکه سامانه سوم خرداد زمینپایه موفقیت خود را با شکار پهپاد متجاوز آمریکایی نشان داد، محققان به سوی ساخت نمونه دریاپایه آن برای مقابله با تهدیدات دریایی در خلیج فارس رفتند.
۲۹ خردادماه ۱۳۹۹ و همزمان با نخستین سالگرد انهدام پهپاد گلوبال هاوک، تصاویر نمونه دریاپایه سامانه سوم خرداد در حالیکه بر روی شناور شهید سیاوشی نیروی دریای سپاه مستقر بود به نمایش درآمد. این سامانه میتواند در حین حرکت و دریانوردی شناور مذکور در آبهای خلیج فارس موفق میشود به سمت هدف خود شلیک و آن را مورد اصابت قرار دهد.
موشک طائر-۲ که موشک اصلی سامانه پدافندی سوم خرداد است نیز در نیروی هوافضای سپاه توسعه یافته و به صورت انبوه تولید شده است. علاوه بر طائر-۲، سامانه سوم خرداد قابلیت شلیک موشکهای صیاد-۲سی با برد ۷۵ کیلومتر را هم دارد.
دست برتر ایران در منطقه
تجربه ساقط شدن گلوبالهاوک آمریکایی نشان داد 10 سال تحریم تسلیحاتی باعث شده پدافند هوایی ایران نهتنها بومی شود، که در مرزهای علم و فناوری به مقابله با توانمندترین تسلیحات تهاجمی دشمن بپردازد.
اینفوگرافیک حافظان آسمان ایران - مروری بر مهم ترین تجهیزات و سامانه های پدافندی تولید شده توسط دانشمندان ایرانی در طول دوران تحریم تسلیحاتی
لینک کوتاه: https://www.pahpad.com/u/1bk