آقای رئیسی در نامه‌ای به محمد باقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، لایحه ساماندهی پرندههای هدایت‌پذیر از دور (پهپاد) غیر نظامی را در ۲۷ ماده که در نشست ۲۲ آذر امسال هیئت وزیران به پیشنهاد وزارت دفاع و پشتیبانی نیروی‌های مسلح به تصویب رسید، برای بررسی و تصویب در مجلس به‌طور عادی ارسال کرد.
گفتنی است، در مقدمه توجیهی این لایحه، لزوم ساماندهی پهپادهای غیر نظامی با توجه به نیاز روزافزون آنها در صنعت، کشاورزی، خدمات، علم و فناوری با توجه به امکان استفاده دوگانه از این وسایل پرنده، گوشزد شده است.
دریافت متن اصلی لایحه ساماندهی پهپادهای غیر نظامی ارسالی به مجلس شواری اسلامی
سند موجود فاقد طبقه بندی اسناد کشوری و لشکری می‌باشد
سند موجود در این سامانه پس از پرینت یا دانلود تحت کنترل بروزرسانی پایگاه ملی اطلاع رسانی قوانین و مقررات کشور نمی باشد. برای دریافت آخرین ویرایش می توانید به پایگاه ملی اطلاع رسانی قوانین و مقررات کشور مراجعه نمایید.
مقدمه توجیهی
با عنایت به گسترش روزافزون استفاده از پهپادهای غیر نظامی در علم و فناوری صنعت کشاورزی و خدمات و به تبع آن افزایش فرصتها و تهدیدهای این حوزه به عنوان وسیله ای با کاربرد دوگانه و لزوم ساماندهی امور مربوط به آنها و نیز وجود خلاءهای قانونی لایحه زیر برای انجام تشریفات قانونی مربوط تقدیم میشود
لایحه ساماندهی پرندههای هدایت پذیر از راه دور (پهپاد) غیر نظامی
ماده ۱- در این ،قانون اصطلاحات زیر دارای معانی مشروح مربوط است
۱- پهپاد: پرنده هدایت پذیر از راه دور
۲- پهپاد غیر نظامی: پرنده هدایت پذیر از راه دوری که دارای گونه های زیر است:
الف - پهپاد خدماتی پهپادی که در امور خدماتی از قبیل تصویربرداری داده برداری امداد و نجات راه و شهرسازی محیط زیست زیست شناسی کشاورزی پست و ارتباطات، اکتشافات ،معادن بازرسی و مهار کنترل خطوط ،آب، برق، گاز و راه آهن مدیریت بحران و بلایای طبیعی حفاظت فیزیکی پایش شدآمد ، ترافیک، خدمات تجاری و حدنگاری و در شعاع محل ارائه خدمات تا ارتفاع حداکثر (۵۰۰) متر از سطح زمین مورد استفاده قرار میگیرد.
ب- پهپاد تفریحی - ورزشی: پهپادی که با چشم غیر مسلح قابل رؤیت بوده و در شعاع حداکثر (۱۰۰۰) متری و ارتفاع حداکثر (۱۰۰) متری بدون استفاده از سامانه ناوبری و هرگونه حساسه داده برداری، فعالیت می‌کند.
3- پهپاد اسباب بازی: وسیله پروازی با وزن حداکثر (۲۰۰) گرم با قابلیت هدایت توسط کاربر در شعاع حداکثر (۱۰۰) متری و ارتفاع حداکثر (۵۰) متری که فاقد سامانه ناوبری و دارای دوربین تصویر برداری با حداکثر وضوح (رزولوشن) (۴۸۰) مگاپیکسل بدون سامانه ارسال همزمان تصویر با پرواز است.
تبصره- پهپادهای اسباب بازی از شمول این قانون مستثنی بود و ساخت و تولید ،واردات خرید و فروش ،آموزش تعمیرات بهره برداری عملیات و هدایت پهپاد اسباب بازی مجاز و طبق مقررات مربوط انجام میشود.
۴- سازمان: سازمان هواپیمایی کشوری
۵- مالک: شخص حقیقی و حقوقی که سند مالکیت پهپاد غیر نظامی به نام وی صادر شده است.
۶- بهره بردار: اشخاص حقیقی و حقوقی که برای بکارگیری پهپاد غیر نظامی و ارائه خدمات پروازی از سازمان مجوز دریافت کرده اند.
ماده ۲- وزارت اطلاعات از شمول احکام این قانون در خصوص تأمین، نظارت، بهره برداری عملیات هدایت و سایر امور مربوط به پهپادهای مورد استفاده خود مستثنی است.
ماده ۳- به منظور سیاست گذاری ،اجرایی هماهنگی و نظارت بر حسن اجرای این قانون، شورای سیاست گذاری پهپادهای غیر نظامی با مسئولیت وزارت راه و شهرسازی و عضویت نمایندگان ستاد کل نیروهای مسلح، وزارت صنعت معدن و تجارت، وزارت اطلاعات، وزارت کشور، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، معاونت علمی فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور، سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، و قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء(ص) تشکیل میشود.
تبصره- دبیرخانه شورای مذکور در سازمان مستقر است.
ماده ۴- صدور پروانه فعالیت در زمینه ساخت و تولید، آموزش، تعمیرات، بهره برداری، صدور گواهینامه کاربر هدایت کننده و سند مالکیت پهپادهای غیر نظامی پس از تأیید عدم سوء پیشینه کیفری مؤثر توسط فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و استعلام امنیتی از وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بر عهده سازمان است.
تبصره- صدور پروانه موضوع این ماده در زمینه ساخت و تولید توسط سازمان، پس از اخذ تأیید ملاحظات دفاعی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح صورت میگیرد.
ماده ۵- ساخت و تولید انواع پهپاد غیر نظامی علاوه بر رعایت ماده (۴) این قانون با اخذ مجوز تأسیس و پروانه بهره برداری صنعتی با رعایت ضوابط استقرار زیست محیطی مطابق قانون تمرکز امور صنعت و معدن و تشکیل وزارت صنایع و معادن مصوب ۱۳۷۹ با اصلاحات بعدی آن، از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام میشود.
تبصره - معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور موظف است با همکاری وزارتخانه های صنعت، معدن و تجارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و جهاد کشاورزی نسبت به حمایت از بومی سازی و انتقال فناوری‌های نوین در تولید پهپادهای غیر نظامی اقدام نموده و با همکاری ستاد کل نیروهای مسلح، سازوکار لازم برای تبادل دانش طراحی و تولید پهپاد میان بخش نظامی و غیر نظامی و شرکت‌های دانش بنیان را طراحی و پیاده سازی نماید.
ماده ۶- واردات پهپاد غیر نظامی و قطعات مربوط به آن ممنوع است. صدور مجوز واردات در مواردی که مشابه داخلی نداشته و یا تولید داخل نیاز کشور را تأمین نمی‌کند و یا توسعه تولید دانش بنیان در داخل مستلزم واردات است، با تأیید سازمان و پس از تأیید عدم سوء پیشینه کیفری مؤثر توسط فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی، ایران اخذ استعلام امنیتی وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، تأیید ملاحظات دفاعی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و تأیید استانداردهای ایمنی سازمان، بر عهده سازمان است.
ماده ۷- سازمان مکلف است با هدف توسعه توانمندیهای فناورانه بومی و حمایت از نخبگان فعال مرتبط با صنعت پهپادهای غیر نظامی، با معرفی معاونت علمی فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور و تأیید عدم تولید مشابه داخلی توسط وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، به شرکت ها و مؤسسات دانش بنیان در راستای فعالیت‌های دانش بنیان آنها و دانشگاه ها و مراکز آموزشی و پژوهشی در راستای فعالیت‌های تحقیقاتی مرتبط، مجوز واردات نمونه محصول نهایی و قطعات، جهت تولید و بهره برداری و آزمون پرواز و عملیات اعطا نماید.
ماده ۸- مالکیت اشخاص حقیقی و حقوقی نسبت به پهپادهای غیر نظامی با رعایت این قانون مجاز است.
ماده ۹- پهپادهای غیر نظامی دارای سند مالکیت مشتمل بر شماره شناسایی یکتا، مشخصات فنی اعم از رنگ بدنه و موتور و مشخصات هویتی مالک است. مسئولیت صدور سند مالکیت و تعیین شماره شناسایی بر عهده سازمان است.
ماده ۱۰- هرگونه تغییر در مشخصات فنی اعم از رنگ، بدنه و موتور در پهپادهای غیرنظامی صرفاً با کسب مجوز از سازمان و صدور سند جدید امکان پذیر است.
ماده ۱۱- سازمان مکلف است پس از بررسی و تأیید شرایط جسمی و روانی اشخاص حقیقی توسط پزشک معتمد و اخذ استعلام امنیتی از وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و طی دوره های آموزشی در آموزشگاه‌های دارای مجوز از سازمان نسبت به صدور گواهینامه کاربر هدایت کننده پهپاد غیر نظامی اقدام نماید.
ماده ۱۲- ضوابط سلامت قبل از پرواز کاربر هدایت کننده پهپاد غیر نظامی ظرف سه ماه از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این قانون با پیشنهاد سازمان به تصویب شورای سیاست گذاری موضوع ماده (۲) این قانون می‌رسد. کاربر هدایت کننده، موظف به رعایت ضوابط اعلامی است.
ماده ۱۳- بهره برداری از پهپادهای غیر نظامی و انجام عملیات پروازی صرفاً توسط اشخاص حقوقی دارای مجوز بهره برداری و به وسیله پهپاد غیر نظامی دارای سند مالکیت و کاربر دارای گواهینامه معتبر و ثبت و تأیید اطلاعات طرح پروازی در سامانه مربوط مجاز است.
تبصره ۱- شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران مکلف است سامانه ثبت و تأیید اطلاعات طرح پروازی مشتمل بر اطلاعات موضوع هر پرواز از جمله زمان، مبدأ و مقصد پرواز را ظرف سه ماه از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این قانون راه اندازی نماید. بهره برداری از پهپادهای غیرنظامی و انجام عملیات پرواز بدون ثبت و تأیید اطلاعات طرح پرواز ممنوع است.
تبصره ۲- به منظور یکپارچه سازی مدیریت مجوزهای پهپادهای غیر نظامی، سازمان مکلف است ظرف شش ماه از تاریخ لازم الاجراشدن این قانون، نسبت به ارتقا و تکمیل درگاه مجوزهای موضوع این قانون با هماهنگی نهادهای نظامی و امنیتی اقدام نماید.
ماده ۱۴- وزارت ورزش و جوانان مکلف است با هماهنگی شورای تأمین استان و پس از اخذ تأیید سازمان، نسبت به تعیین مناطق مناسب برای بهره برداری پهپاد تفریحی - ورزشی اقدام نماید. انجام عملیات پروازی در این مناطق نیازمند اخذ مجوز بهره برداری و ثبت و تأیید اطلاعات طرح پروازی در سامانه مربوط نمی‌باشد. در استانهای تهران و البرز هماهنگی لازم با قرارگاه ثارالله سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عمل می‌آید.
ماده ۱۵- ستاد کل نیروهای مسلح مکلف است با همکاری وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، وزارت اطلاعات و سایر دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط ظرف سه ماه از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این قانون نسبت به سیاست گذاری اجرایی برای طراحی و تولید سامانه‌های رهگیری و مهار(کنترل) و سامانه دریافت داده پهپاد اقدام می‌نماید.
تبصره- تولید کنندگان و واردکنندگان مکلف به رعایت ضوابط ابلاغی ستاد کل نیروهای مسلح در پهپادهای غیر نظامی می‌باشند. افراد خاطی مطابق قانون جرایم رایانه‌ای مصوب 1388 و اصلاحات بعدی آن مورد پیگرد قانونی قرار می‌گیرند.
ماده ۱۶- انجام عملیات داده برداری به وسیله پهپاد غیر نظامی به منظور اخذ و برداشت اطلاعات مکانی و از جمله نقشه برداری تصویر سنجی (فتوگرامتری) هوایی، فیزیک زمین (ژئوفیزیک) هوایی، پرتوسنجی (رادیومتری)، مغناطیس سنجی، پایش طیف، گرایی‌سنجی، نور(لیزر) سنجی، و مادون قرمز با اخذ مجوز مربوط حسب مورد، طبق قوانین و مقررات مربوط امکان‌پذیر است.
ماده ۱۷- واردات و صادرات بدون مجوز پهپادهای غیر نظامی و کلیه ادوات و تجهیزات آنها، به عنوان کالای قاچاق محسوب شده و مرتکبین مطابق قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب ۱۳۹۲ با اصلاحات و الحاقات بعدی آن مورد پیگرد قانونی قرار می‌گیرند.
ماده ۱۸- خرید و فروش ،توزیع، حمل و نگهداری پهپاد غیر نظامی بدون سند مالکیت ممنوع بوده و ضمن توقیف مرتکب علاوه بر ضبط به مجازات تعزیری درجه (۷) محکوم میشود.
تبصره ۱- اشخاص حقیقی و حقوقی دارنده پهپاد غیر نظامی فاقد سند مالکیت موظفند با ارائه اسناد مثبته ظرف سه ماه از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این قانون نسبت به اخذ سند مالکیت اقدام نمایند. پس از اتمام مهلت تعیین شده پهپادهای فاقد سند مالکیت مشمول جرایم و مجازات‌های این قانون می‌شوند.
تبصره ۲- در صورت عدم صلاحیت شخص دارنده پهپاد غیر نظامی برای دریافت سند مالکیت، صاحب آن موظف است در ازای دریافت بهای پهپاد آن را به وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح تحویل دهد. این وزارتخانه مکلف است با اخذ نظر کارشناس رسمی دادگستری یا کارشناسان وزارت اطلاعات، بهای آن را به مالک قانونی پرداخت کند. در صورت اعتراض به نظر کارشناسی، موضوع با رعایت اصول و مقررات مربوط به محرمانگی و با هزینه متقاضی به هیئت کارشناسان رسمی دادگستری ارجاع میشود.
تبصره - فعالان مجاز در نظام توزیع مشتمل بر تولید کنندگان، وارد کنندگان و نمایندگان آنها و اصناف دارای مجوز مرتبط از شمول این ماده مستثنی هستند.
ماده ۱۹- پرواز پهپاد غیر نظامی بدون مجوزهای موضوع مواد (۱۳) و (۱۴) این قانون در حریم هوایی کشور ممنوع بوده و ضمن توقف و توقیف، مرتکب علاوه بر ضبط به مجازات تعزیری درجه (۶) محکوم میشود.
تبصره- چنانچه پرواز در مناطق دارای رده حفاظتی باشد مرتکب به حداکثر مجازات این ماده محکوم خواهد شد.
ماده ۲۰- در مواردی که پرواز برای ارتکاب جرایم علیه امنیت داخلی و خارجی، موضوع فصل اول کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات‌های بازدارنده) مصوب ۱۳۷۵ با اصلاحات و الحاقات بعدی از قبیل خرابکاری و جاسوسی صورت گرفته باشد، مرتکب به حداکثر مجازات آن جرایم محکوم میشود.
ماده ۲۱- نیروهای مسلح در صورت احراز پرواز غیر مجاز پهپادهای غیر نظامی بر فراز حریم‌های نظامی دارای رده حفاظتی کشور، برابر دستورالعمل و طرح‌های ابلاغی ستاد کل نیروهای مسلح و مقررات مربوط، پهپاد غیرنظامی و کاربر را توقیف و بلافاصله مرتکب را برای طی مراحل قانونی به مراجع قضایی ذی‌صلاح معرفی می‌نمایند.
ماده ۲۲- ضابطین دادگستری برابر مفاد این قانون در صورت احراز پرواز غیر مجاز نسبت به توقیف پهپاد غیر نظامی و گواهینامه کاربر اقدام و ضمن تشکیل پرونده مراتب را برای طی مراحل قانونی به مرجع ذی‌صلاح قضایی معرفی می‌نمایند.
ماده ۲۳- در صورت مفقودی، سرقت و یا وقوع حادثه برای پهپاد غیر نظامی، مالک یا بهره‌بردار حسب مورد مکلف است مراتب را بلافاصله به فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران گزارش نماید.
تبصره ۱- فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران مکلف است گزارش‌های مفقودی و سرقت را بلافاصله به وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اعلام نماید.
تبصره 2- عدم اعلام مالک یا بهره‌بردار حسب مورد از ارائه گزارش موضوع این ماده موجب توقیف سند مالکیت یا مجوز بهره‌برداری حسب مورد به مدت حداکثر شش ماه میشود.
ماده ۲۴- مالک، بهره‌بردار یا کاربر حسب مورد مسئول ورود و جبران هرگونه خسارت مادی و معنوی از ناحیه پهپاد غیر نظامی به افراد، اموال عمومی و خصوصی و ورود به حریم خصوصی افراد است.
ماده ۲۵- کلیه مالکین یا بهره‌برداران حسب مورد قبل از انجام پرواز با پهپاد غیرنظامی، مکلف به تنظیم قرارداد بیمه مسئولیت مدنی نسبت به اشخاص ثالث با شرکت‌های بیمه گر معتبر هستند.
تبصره - بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلف است سازوکار اجرای این ماده را برای تصویب در مراجع قانونی ذی‌ربط ظرف سه ماه از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این قانون فراهم نماید.
ماده ۲۶- سازمان‌های کشوری و لشکری مکلفند در مأموریتهای محوله در خصوص اجرای مواد (۲۱) و (۲۲) این قانون، کارکنان خود را تحت پوشش بیمه مسئولیت مدنی در قبال اشخاص ثالث قرار دهند.
ماده ۲۷- آیین نامه اجرایی این قانون ظرف شش ماه از تاریخ لازم‌الاجرا شدن آن، توسط شورای سیاست‌گذاری موضوع ماده (۲) این قانون پیشنهاد و به تصویب هیئت وزیران می‌رسد.
سند موجود در این سامانه پس از پرینت یا دانلود تحت کنترل بروزرسانی پایگاه ملی اطلاع رسانی قوانین و مقررات کشور نمی باشد. برای دریافت آخرین ویرایش می توانید به پایگاه ملی اطلاع رسانی قوانین و مقررات کشور مراجعه نمایید.